Radyoloji

Günümüzde Tıbbi Görüntüleme yöntemlerindeki ileri düzeyde teknolojik aşamalar kaydedilmesi sonucunda insan vücudunun istenilen her kesiminden çok ayrıntılı görüntüler elde etmek mümkün olmaktadır. Tıbbi Görüntüleme alanındaki bu gelişmelere paralel olarak insan vücuduna en az zararı amaçlayan, cerrahi müdahaleleri en az düzeye indirgeyerek tanı ve tedavilerin uygulanmasına olanak veren yöntemler geliştirilmektedir. Cerrahi işlemlere göre daha kolay uygulanabilen, genellikle daha az ağrılı ve az riskli bu yöntemler sayesinde aynı zamanda hastanede kalış süreleri de daha kısa olmaktadır. Girişimsel radyoloji adı verilen bu Bilim Dalı; görüntüleme sistemleri rehberliğinde tanı konması ve daha çoğunlukla direkt tedavi edici işlemlerin özel aletler kullanılarak Radyologlar tarafından uygulanmasını içermektedir. Girişimsel radyolojinin hedefi ve amacı birçok olguda cerrahiye alternatif oluşturmak, cerrahi şansı bulunmayan olgularda tedavi imkânı yaratmak veya hastanın durumunu düzelterek cerrahiye hazırlamak, cerrahiyi kolaylaştırmaktır. Girişimsel radyolojik uygulamaların etkin yapılabilmesi için öncelikle tüm görüntüleme yöntemlerinden ileri düzeyde yararlanılması esas teşkil eder. Hangi hastalıkta hangi görüntüleme yöntem veya yöntem birleşimlerinin kullanılacağı algoritma önemlidir.

Girişimsel radyolojide tüm görüntüleme yöntemleri (sintigrafi hariç) kullanılabilmektedir. Ultrasonografi (USG), Bilgisayarlı Tomografi (BT), fluoroskopi ve özel üretilmiş MR cihazları girişim amacı kılavuz yöntem olarak kullanılmaktadır. Görüntüleme yönteminin seçimi uygulayıcıya ait olmakla birlikte girişim yapılacak yerin en iyi şekilde gösterilmesi, hastanın yapısına uygunluğu ve maliyeti de önem taşır. Bu yöntemlerinin birlikte kullanımları da sık olup bu birleşimin uygulanması tanı ve tedavide belirgin katkı sağlamaktadır. Tüm bunlarla birlikte bu dalın temel yöntemini anjiyografi üniteleri oluşturmaktadır. Anjiyografi üniteleri tamamen dijital görüntüler elde ederek, bunları üst düzeyde işleyerek görüntülerin birbirinden çıkarılması veya haritalama yöntemi denebilecek (roadmaping) yol gösterici olarak kullanılmalarını sağlamaktadır. Kullanılan görüntüleme yöntemlerinin detaylı değerlendirilmesini çok iyi bir girişim öncesi planlama ve kullanılacak materyalin hâkimiyeti eşlik etmelidir. Zaman içerisinde gelişen tecrübe ve el becerisi yanı sıra değişik materyal ve ilaçların kullanımına, doku ile etkileşim özelliklerine de hâkim olunmalıdır. İğne, kateter ve değişik maddelerden üretilen kılavuz tel gibi gereçler yanı sıra görüntülemede tanıya katkıda bulunan ve tedavi edici ilaçlarda kullanılmaktadır. Stent gibi damar ve damar dışı kanalları açık tutan, koil(sarmal) veya yapışkan madde ile tam tersine tıkayıcı olarak kullanılan çok değişik materyaller kullanılmaktadır. Girişimlerde genellikle bölgesel sınırlı uyuşturma (lokal anestezi) kullanılır. Girişim yapılacak ünitelerde sisteme bütünleşmiş anestezi cihazları hazır bulunmakla birlikte genellikle az ağrılı girişimler nedeniyle düşük doz anesteziler gerekmektedir. Girişimsel radyoloji ünitelerini işlem sonrası takiplerin gerçekleştiği gözlem odaları tamamlamaktadır.